-
1 sustineo
sus-tineo, tinuī, tentum, ēre [ teneo ]1)а) поддерживать (amicum fortunā C; quos fortuna premit Lcn; aliquo auxilio sustineri Sen); служить опорой, подпиратьaēr volatūs alĭtum sustinet C — воздух поддерживает полёт пернатых, т. е. служит опорой при полётеб) держать ( aliquid manu O)2) удерживать, подхватывать ( labentem C)se s. (a lapsu) Cs, L — удержаться от падения, устоять на ногах3)а) выдерживать, нести (onus H; aliquid dentibus Pt)bovem vivum umeris s. C — носить живого быка на спинеб) носить на себе ( vestem O)4) выносить, терпеть ( perpetuum dolorem C); нести, оплачивать ( sumptum litis Dig); переносить (poenam C; aestatem Hirt)5) брать на себя, выполнятьhonorem s. Sl — занимать постpersonam s. C — выполнять рольThaĭda s. J — играть роль Таидыpersonam alicujus s. Dig — выступать чьим-л. представителемs. munus in re publicā C — нести (выполнять) государственную повинность6) содержать, питать, кормить ( nepotes V)7) поддерживать, (с)охранять, оберегать ( civitatis dignitatem C)s. animos pugnantium L — поддерживать бодрость (в) сражающихся8) выдерживать, держаться, не уступатьs. res gravissimas C — справиться (совладать) с труднейшими деламиsustinebunt se tot senatoribus non credidisse? C — хватит ли у них решимости не поверить стольким сенаторам?s. impĕtum hostis Cs — устоять против натиска неприятеляexercitus s. non potuit Cs — войско не смогло держатьсяnec ultra sustinuēre (= sustinuerunt) certamen Galli, quin terga verterent L — галлы не смогли дольше выдержать боя и обратились в бегствоs. aliquem rogantem Brutus ap. C — не уступать чьим-л. просьбамsenatus querentes eos non sustinuit L — сенат не устоял против их просьб, т. е. уступил их просьбам9) задерживать, сдерживать, останавливать (equos C, Cs; exercitum Cs)s. dextram alicujus ab aliquā re V — отводить чью-л. руку от чего-л.undam de flumine cavis palmis s. V — зачерпнуть пригоршней воду из рекиs. signa L — остановиться с войскомs. remos C — перестать грестиs. impetum irae Sen — подавить приступ гневаse s. ab aliquā re C — воздержаться от чего-л.10) задерживать, откладывать, затягивать ( aliquid in noctem L и ad noctem Cs)s. bellum consilio L — преднамеренно затянуть войнуs. extremum diem fati O — оттягивать (отдалять) день (своей) кончины -
2 detraho
1) стаскивать, снимать (aliquem equo L, de curru C; stramenta e mulis Cs; anulum de digito Ter, C и e manu VM; vestem corpori QC; armillas lacertis Pt; figuram ab ore Prp)2) валить, низвергать, разрушать (statuas Just; muros T)tauros ad terram cornibus d. Su — пригнуть быков за рога к земле4) сцарапывать, стирать ( nomen ex scuto bAl)5) сдирать (pellem H, Ph; coria occisis Mela)6) отрывать ( malleolos viti Col)detractis pinnis Ap — вырвав перья, т. е. «подрезав крылья»7) состригать, снимать (pecori lanas Q; capillos CA)8) мед. выпускать, удалять (sanguinem venis Lcr; materiam per alvum Scr)10) вынимать (lapidem ex opere PJ; fetus nido V)11) выпускать, пропускать (litteras, syllabas Q)12) выделять, уводить ( ex acie singulas cohortes Cs)13) уносить, похищать (spolia hostium templis L; gladium delubro Martis Su)14) сбавлять, скинуть (aliquid de totā summā C; d. pondus Nep)d. de famā alicujus C — порочить чью-л. славуd. alicui fidem Q — лишить доверия кого-л. (не верить кому-л.)15) уменьшать, низводить, умалять, принижать ( majestatem regum ad medium L)d. de aliquo C, Nep — унижать кого-л.16) вредить, наносить ущербmultum detraxit ei, quod alienae erat civitatis Nep — ему (Эвмену) сильно вредило то, что он был иноземцем17)а) отвлекать, удалять (d. aliquem Galliā C; Hannibalem ex Italiā L)б) изгнать, вытеснить ( inimicum ex Galliā C)d. aliquem ad accusationem C — заставить кого-л. выступить обвинителемd. aliquem in judicium C — привлечь кого-л. к судебной ответственности19) освобождать, избавлять (d. alicui laborem, calamitatem C)animis alicujus d. errorem O — вывести кого-л. из состояния неуверенностиdetractā opinione alicujus rei C — если не верить чему-л.20) чернить, клеветать ( de absentibus detrahendi causa dicere C) -
3 amittere
1) терять;amissio, потеря а) личного права, amit. libertatem, ciuitatem, familiam, amissio libertatis, civitatis (1. 2 pr. 5. pr. 1. 11. D. 4, 5. 1. 2 pr. D. 48, 19);
amitt. imperium (1. 20 D. 1, 18), dignitatem (1. 7 § 2. D. 1, 9), testam. factionem (1. 8. § 4. D. 28, 1);
b) вещного, имущественного права (1. 14. § 1. D. 50, 16. 1. 83. D. 50, 17. 1. 41. D. 1, 3);
amit. bona (1. 7 § 3. D. 4, 5), hereditatem repudiatione (1. 13 pr. 1. 17. D 29, 2), bon. possessionem (1. 3 § 6. D. 37, 4), proprietatem (l. 7. § 12. D. 41, 1), usumfr. v. usum (tit. D. 7, 4), servitutem viae (1. 18 D. 8, 3);
per constitutum ad amissionem tempus uti aqua (1. 10 § 1. D. 8, 6);
amitt. pignus (1. 52 pr. D. 46, 1), jus crediti (1. 12. § 2. D. 4, 2), actionem (1. 1. § 7. D. 4, 3. 1. 8. D. 9, 4);
periculum amissionis in se suscipere (1. 1. C. 4, 23);
c) терять владение вещью, которая по закону принадлежит нам (1. 44 D. 41, 1);
jus amissae rei recipiendae (1. 19 pr. D. 49, 15);
furto am. (§ 2 J. 2, 8);
2) лишать кого, уничтожать, прекращать, сар. minutio jura privata, tutelas amittit (1. 6. 7. pr. D. 4, 5).d) понести, претерпеть имущественный ущерб, убыток вследствие повреждения вещей (1. 33 pr D. 9, 2. 1. 4 § 9. 10 D. 47, 8); е) терять, лишаться кого-нибудь по случаю смерти (1. 36 pr. D. 5, 1. 1. 18 D. 27, 1. 1. 132 pr. D. 50, 16).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > amittere
См. также в других словарях:
NASI — Herbr. Gap desc: Hebrew, proprie dictus est in hac gente Princeps seu Praeses Synedrii Magni seu Septuaginta unius viralis, alias et Caput consessus, a quo proxima dignitas erat Partis Synedrii, seu Principis secundi, quibus reliqui ordine suô… … Hofmann J. Lexicon universale
SYNDICUS — I. SYNDICUS Graece Σύνδικος, defensor Civitatis vel reip. qui ad certam causam agendam vel defendendam eligebatur olim dictus est: ut notat Arcadius, l. de muneribus civil. Hinv. defensio civitatis est, inquit Hermogenianus, l. 1. Epitom. ut… … Hofmann J. Lexicon universale
AEDUI — Hedui Plinio l. 4. c. 18. et aliis, Galliae Celticae populi potentissimi, quorum regio Burgundiae Ducatus, et urbs Augustodunum; a Sequanis populis alterius Burgundiae, Arari fluvio divisi. Horum tractus hodie l. Autunois dicitur, ab eorum urbe… … Hofmann J. Lexicon universale
LEVIR — quasi laevus Vir, vel lavir, ex Gr. Λαὴρ, mariti frater. Huic apud Israelitas, imperatum coniugium, ob prolem pristino marito suscitandam; visitur in Lege sacra, Deut. c. 25. v. 5. Si habitamibus fratribus pariter moriatur et primus ex eis, cui… … Hofmann J. Lexicon universale
OLYMPIONICAE — qui ludis Olympicis victoriam retulêre, cum Patriae suae ingens hôc pactô decus conciliarent, tantô olim honore habiti sunt, apud Athenienses inprimis vel magnô Reip. suae impendiô ac sumptu, ut lege eum coercendum censuerit Solon, teste Diogene… … Hofmann J. Lexicon universale
PENATES — Servio in l. 2. Aen. v. 514. sunt omnes Dii, qui domicoluntur: parvae icunculae, quibus vinô et ture frequenter prisci faciebant. Dion. Halicarn. l. 1. Hist. Cicero, pro Domo sua. Cartarius in imag. Deor. A penus dicti, teste Tulliô l. 2. de Nat … Hofmann J. Lexicon universale
POTESTAS — pro Regno, apud eundem Statium, Theb. l. 8. v. 262. alto castrorum ex aggere Adrastus Laetificos tenui captabat corde tumultus, Quamquam aeger seniô, sed agit miseranda Potestas Invigilare malis Hinc Potestas, Rex. Princeps, supremus loci… … Hofmann J. Lexicon universale
PRIOR — in Chartis Dalmaticis, nomen Magistratus, a quo pleraeque civitates Croatiae et Dalmatiae regebantur, qui postmodum Comitis appellatione donatus est, Lucius de Regno Dalmatiae, l. 2. c. 8. 16. et l. 3. c. 12. Ab Italis autem Dalmatae id… … Hofmann J. Lexicon universale
SCRIBA — uti Festus docet, nomen erat apud Romanos Librarii, qui rationes publicas scribebat in tabulis. Apparuerunt autem singulis Magistratibus, eô nomine, ut pulicas rationes in tabulas referrent et leges actaque omnia perscriberent. Unde Cicer. Verr.… … Hofmann J. Lexicon universale
THEOLOGIA veterum Romanorum Graecorumque — ut et coeterorum Gentilium, triplex fuit, Fabularis, Naturalis et Civilis. Quarum prima hauritur ex Poetarum figmentis: altera ex Naturae mysteriis: tertia ex Legislatorum decretis. Praeivit ad hanc divisionem primus Q. Mutius Scaevola; non ille … Hofmann J. Lexicon universale